Exotic Pet หรือสัตว์เลี้ยงแปลกใหม่ หมายถึงสัตว์ที่ไม่ใช่สัตว์เลี้ยงทั่วไป เช่น สุนัข แมว หรือสัตว์เลี้ยงที่ได้รับการเลี้ยงดูและผสมพันธุ์มาเป็นเวลานานเพื่อให้เข้ากับมนุษย์ (domesticated animals) นั่นเอง
สัตว์เลี้ยงประเภทนี้มักเป็นสัตว์ที่หายาก มาจากถิ่นกำเนิดที่ไม่ใช่ท้องถิ่น หรือเป็นสัตว์ป่าที่ถูกนำมาเลี้ยงในบ้าน โดยคำจำกัดความอาจแตกต่างกันไปตามบริบททางวัฒนธรรม กฎหมาย และมุมมองของแต่ละบุคคล ดังนั้น การเลี้ยง Exotic Pet ต้องคำนึงถึงความเหมาะสม ความรับผิดชอบ และกฎหมายในแต่ละพื้นที่ด้วย
ประเภทของ Exotic Pet Exotic Pet ครอบคลุมสัตว์หลากหลายประเภท ดังนี้:
1. สัตว์เลื้อยคลาน (Reptiles) ตัวอย่าง
- งู (เช่น บอลไพธอน, คอร์นสเนก), กิ้งก่า (เช่น อิกัวนา, เบียร์ดดรากอน), เต่า (เช่น เต่าซูลคาต้า), ตุ๊กแก (เช่น ตุ๊กแกเลพพาร์ด)
- ลักษณะเด่น: ต้องการตู้เลี้ยงที่ควบคุมอุณหภูมิและความชื้น อาหารอาจเป็นสัตว์มีชีวิตหรืออาหารเฉพาะ เช่น หนูหรือแมลง
- ข้อควรระวัง: บางชนิด เช่น งูพิษหรือกิ้งก่าขนาดใหญ่ อาจเป็นอันตรายและต้องมีใบอนุญาตในบางประเทศ
2. สัตว์ครึ่งบกครึ่งน้ำ (Amphibians) ตัวอย่าง
- กบ (เช่น กบลูกศรพิษ, กบต้นไม้), ซาลาแมนเดอร์, นิวต์
- ลักษณะเด่น: ต้องการตู้เลี้ยงที่มีทั้งน้ำและพื้นดิน ผิวหนังบางและไวต่อการสัมผัส ต้องใช้ถุงมือเมื่อจับ
- ข้อควรระวัง: ผิวหนังของสัตว์บางชนิดอาจมีสารพิษ และต้องการการดูแลที่ละเอียดอ่อน
3. นก (Birds) ตัวอย่าง
- นกแก้ว (เช่น มาคอว์, อเมซอน), นกค็อกคาเทล, นกฟินช์, นกเค้าแมว
- ลักษณะเด่น: มีสีสันสวยงามและพฤติกรรมที่น่าสนใจ เช่น การเลียนเสียงหรือการบิน บางชนิด เช่น นกแก้ว ต้องการปฏิสัมพันธ์ทางสังคมสูง
- ข้อควรระวัง: ต้องมีกรงขนาดใหญ่และสิ่งแวดล้อมที่กระตุ้นพฤติกรรมตามธรรมชาติ การตัดขนปีก (deflighting) อาจส่งผลต่อสวัสดิภาพ
4. สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมขนาดเล็ก (Small Mammals) ตัวอย่าง
- ชูการ์ไกลเดอร์, เฮดจ์ฮอก, เฟอร์เรท, ชินชิลล่า
- ลักษณะเด่น: น่ารักและมีขนาดเล็ก แต่ต้องการอาหารและที่อยู่อาศัยเฉพาะ เช่น ชูการ์ไกลเดอร์ต้องการอาหารที่มีน้ำตาลสูงและพื้นที่สำหรับปีนป่าย
- ข้อควรระวัง: บางชนิด เช่น เฟอร์เรท เป็นสัตว์กินเนื้อและต้องการอาหารพิเศษ
5. แมลงและสัตว์ขาปล้อง (Insects and Arachnids) ตัวอย่าง
- แมงมุมทารันทูล่า, ตั๊กแตน, แมลงทับ
- ลักษณะเด่น: ดูแลง่ายและใช้พื้นที่น้อย เหมาะสำหรับผู้ที่ต้องการสัตว์เลี้ยงที่ไม่ต้องปฏิสัมพันธ์มาก
- ข้อควรระวัง: บางชนิด เช่น แมงมุมบางสายพันธุ์ อาจมีพิษ ต้องระวังในการจัดการ
6. ปลาและสัตว์น้ำ (Fish and Aquatic Animals) ตัวอย่าง
- ปลาคาร์ป, ปลากระเบนน้ำจืด, ปลาหมอสี
- ลักษณะเด่น: ต้องการตู้ปลาที่มีระบบกรองน้ำและการควบคุมคุณภาพน้ำอย่างเข้มงวด
- ข้อควรระวัง: บางชนิด เช่น ปลากระเบน ต้องการพื้นที่ขนาดใหญ่และการดูแลที่ซับซ้อน
7. สัตว์ขนาดใหญ่หรือสัตว์ป่าที่อันตราย (Large or Dangerous Animals) ตัวอย่าง
- ลิง, เสือ, สิงโต, จระเข้, งูขนาดใหญ่ (เช่น งูเหลือม)
- ลักษณะเด่น: มักเลี้ยงเพื่อแสดงสถานะหรือความแปลกใหม่ แต่มีความเสี่ยงสูงต่อทั้งเจ้าของและสิ่งแวดล้อม
- ข้อควรระวัง: ในหลายประเทศ รวมถึงประเทศไทย สัตว์เหล่านี้ถูกควบคุมอย่างเข้มงวดหรือห้ามเลี้ยงโดยเด็ดขาด เนื่องจากอาจก่อให้เกิดอันตรายหรือรบกวนระบบนิเวศหากหลุดรอด